بعد از ابتلا به کرونا در بدن ما چه اتفاقی می افتد؟

بیماری ویروس کرونا (COVID-19)  به ریه ها حمله می کند و منجر به ذات الریه و در نهایت آبشاری از عوارض جدی می شود. اما کرونا چگونه مبتلایان را می کشد ؟ آیا خود ویروس این عمل را انجام می دهد یا در نتیجه پاسخ سیستم ایمنی فرد رخ می دهد؟

ویروس کرونا تاکنون در 185 کشور گسترش یافته است و تقریباً 2 میلیون فرد را آلوده کرده و نزدیک به 120،000 نفر را کشته است. این ویروس یک ویروس تنفسی است ، به این معنی که می تواند وارد مجاری هوایی و ریه ها شود و به آنها هجوم آورد. بسیاری از ویروس های دیگر سیستم تنفسی را تحت تأثیر قرار می دهند ؛ برخی ممکن است بخش بالایی سیستم تنفسی را آلوده کنند ، در حالی که برخی دیگر ، مجاری تنفسی تحتانی را تحت تاثیر قرار میدهند – ویروس کرونا سندرم تنفسی حاد 2 (SARS-CoV-2) هر دو بخش را تحت تاثیر قرار میدهد.

ویروس تنفسی کرونا

با اینکه گزارش شده است که نزدیک به 450،000 فرد از کرونا بهبود یافته اند ، متخصصان سلامت معتقدند که بقای یک بیمار به طرز چشمگیری به وضعیت ریه ها بستگی دارد. از آنجا که ویروس کرونا یک ویروس تنفسی است ، که می تواند هر دو بخش فوقانی و تحتانی دستگاه تنفسی را آلوده کند ، می تواند علائم زیادی ایجاد کند. شایع ترین علائم آن شامل تب ، سرفه خشک ، خستگی و اختلال در تنفس (موارد شدید) میباشند. زمانی که ویروس وارد دستگاه تنفسی تحتانی میشود ، بیماری به یک عفونت شدید ریوی به نام ذات الریه پیشرفت میکند و این امر باعث اختلال در تنفس می شود.

معمولاً وقتی ویروس به ریه ها می رسد باعث التهاب می شود و در نتیجه باعث تجمع مایع و اختلال در تنفس می شود. هنگامی که مایعات وارد آلوئول ها یا کیسه های هوا در ریه ها که تبادل گاز در آنجا رخ می دهد ، میشوند ، منجر به کاهش میزان اکسیژن خون می شوند. این بیماری را ذات الریه می نامند.

به گفته پروفسور ناروین جاندو ، استادیار دانشگاه واترلو که متخصص میکروبیولوژی و بیماریهای عفونی است ، اختلال سلولی که بیماری ویروس کرونا در ریه ها ایجاد می کند دلیل اصلی است که باعث میشود این بیماری به بیماری شدید تنفسی تبدیل شود.

پروفسور جاندو گفت : " تبادل گاز یک عملکرد مهم و حیاتی برای زندگی است. و این عملکرد دقیقا در جایی رخ میدهد که ویروس در حین عفونت مختل میکند."

وی افزود : "وقتی ویروس وارد کیسه های هوایی می شود ، با نوع خاصی از سلولها برهمکنش می کند که لایه داخلی کیسه های هوایی را میپوشانند و سلول های آلوئولی نام دارند – به این سلول ها سلول های نوع 2  نیز میگویند."

بعلاوه ، وی افزود ، به محض ورود ویروسها به سلولهای ریه ، آنها در داخل سلول تکثیر میشوند. با ترکیدن سلول ، ذرات جدید ویروس آزاد می شوند تا سلول های بیشتری را آلوده سازند – سپس ، عفونت ، سیستم ایمنی بدن را غافلگیر میکند.

پاسخ ایمنی بدن در برابر کرونا

برخی افراد از کرونا بهبود می یابند ، در حالی که برخی دیگر بر اثر عفونت می میرند. ویروس سلولهای پوشش داخلی کیسه های هوا را می کشد و از بین می برد. نحوه واکنش سیستم ایمنی بدن به عفونت ، نقشی اساسی در تفاوت بین بهبودی و مرگ دارد.

به عنوان مثال ، افرادی که سیستم ایمنی قوی تری دارند ممکن است سریعتر بهبود یابند. در مقابل ، افراد با بیماری های زمینه ای ، بزرگسالان مسن و افرادی که دچار نقص سیستم ایمنی میباشند ممکن است در دفاع از خود در برابر ویروس کرونا زمان سختی را گذرانده و دچار مشکل شوند.

بعلاوه ، داده های بالینی نشان می دهند که پاسخ ایمنی نقشی اساسی در شدت بیماری و حتی مرگ افراد مبتلا به کرونا دارد. در نتیجه ، این سیستم اعضای حیاتی بدن را تحت تاثیر قرار می دهد و تعیین بهترین روش درمان بیمارانی که به شدت به عفونت SARS-CoV-2 مبتلا هستند را برای پزشکان دشوار میسازد.

با این تصور رایج که سیستم ایمنی بدن ممکن است در شدت عفونت نقش داشته باشد ، درمان هایی برای سرکوب سیستم ایمنی انجام شده است. در طی یک عفونت فعال ، خاموش کردن سیستم ایمنی بدن خطرناک است و می تواند منجر به عوارض شدید شود.

برخی مطالعات اولیه نشان داده اند که این ویروس نیست که بر ریه ها تأثیر منفی میگذارد ، بلکه ، پاسخ ایمنی بیش فعال است. در برخی از بیماران که به دلیل ویروس کرونا بسیار بیمار شده اند ، سطح سیتوکین های خون ، پروتئین هایی که پاسخ ایمنی را تقویت می کنند ، افزایش یافته بود.  به این پدیده طوفان سیتوکین ، واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن ، گفته میشود.

سلولهای مختلف بدن از جمله سلولهای سیستم ایمنی ، پروتئین های کوچکی به نام سیتوکین ها را ترشح می کنند. در برخی موارد ، پاسخ بدن به یک عفونت می تواند وارد حالت تحریک بیش از حد شود ، دقیقاً مانند آنچه در , کرونا اتفاق می افتد. هنگامی که ویروس کرونا وارد ریه ها می شود ، پاسخ ایمنی را به آن منطقه جذب می کند و باعث التهاب موضعی می شود. برخی افراد ممکن است دچار التهاب بیش از حد شوند ، که این امر می تواند خطرناک و تهدید کننده زندگی باشد.

برخی از بیماریهایی که می توانند طوفان سیتوکین را تحریک کنند شامل کرونا ، آنفولانزا و سایر ویروس های کرونا مانند MERS و SARS میباشند. برخی از بیماران مبتلا به عفونت HIV ( که باعث بیماری ایدز می شود ) نیز ممکن است این نوع واکنش بیش از حد سیستم ایمنی را تجربه کنند.

متخصصان بهداشت و درمان پیشنهاد می کنند که آسیب دوجانبه از طرف ویروس و پاسخ ایمنی بعید نیست. در برخی از عفونت ها ، مانند موارد ایجاد شده توسط نورو ویروس ها ، که در آنها افراد بلافاصله بیمار میشوند ، ویروس ممکن است مقصر باشد. با این حال ، در عفونت های ویروس کرونا که افراد تا چند روز پس از عفونت علائم را نشان نمی دهند ، آسیب دوجانبه از سمت ویروس و پاسخ ایمنی وجود دارد.

مشخص ترین نشانه‌های ابتلا به کرونا تب و خستگی است و شاید احساس کنید دچار سرماخوردگی یا آنفلوانزا شده‌اید. سرفه درحدود نیمی از بیماران عفونی وجود دارد. با‌توجه‌به اینکه ویروس کووید ۱۹ موجب تحریک بافت ریه می‌شود، سرفه‌ی خشک و مداومی همراه آن است. تنگی‌نفس و درد عضلانی نیز وجود دارد. با پیشرفت بیماری، بافت ریه پر از مایع می‌شود و فرد ممکن است برای دریافت اکسیژن کافی دچار تنگی‌نفس بیشتری شود.