ارتباط گروه خونی و تب دنگی
آیا میدانستید که پشهها در انتخاب نوع خون، ترجیح خاصی دارند؟ افراد دارای گروه خونی O برای گونههای مختلف پشه جذابتر از سایر گروههای خونی هستند. اگر شما هم جزو ۳۷٪ از جمعیت جهان با گروه خونی O هستید، احتمالاً بیشتر از دیگران نیش پشه را تجربه میکنید.علاوه بر گروه خونی، چه عوامل دیگری شما را به آهنربایی برای پشهها تبدیل میکنند؟ در ادامه بررسی می کنیم که چرا پشهها به برخی از انواع گروههای خونی جذب میشوند و چگونه میتوانید از خود محافظت کنید.
فهرست آنچه در این مقاله می خوانید:
- آیا پشهها گروه خونی خاصی را ترجیح میدهند؟
- گروه خونی O: آیا جذابیت بیشتری برای پشه تب دنگی دارد؟
- چه چیزی پشهها را جذب میکند؟
- گروه خونی AB و افزایش خطر شدت بیماری
- گروه خونی O و محافظت احتمالی
- نیاز به مطالعات جامعتربرای نتیجه گیری دقیق
- اهمیت پیشگیری در تب دنگی
- مراجعه به پزشک در صورت مشاهده علائم تب دنگی
- چگونه از خود در برابر پشهها محافظت کنیم؟
آیا پشهها گروه خونی خاصی را ترجیح میدهند؟
گزیدگی پشهها مشکلی شایع و آزاردهنده است، به ویژه در فصولی که خطر انتقال بیماریهایی مانند تب دنگی، چیکونگونیا و زیکا افزایش مییابد. آیا تا به حال متوجه شدهاید که پشهها برخی افراد را بیشتر از دیگران نیش میزنند؟ تحقیقات نشان میدهد که گروه خونی ممکن است یکی از عوامل تعیینکننده در این موضوع باشد.
گروه خونی O: آیا جذابیت بیشتری برای پشه تب دنگی دارد؟
برخلاف تصور رایج، ترجیح پشهها به افراد خاص به شیرینی خون آنها ارتباطی ندارد. مطالعات علمی نشان دادهاند که پشهها، به ویژه پشه آئدس Aegypti (ناقل اصلی ویروس دنگی)، افراد با گروه خونی O را بیشتر از سایر گروههای خونی ترجیح میدهند.گروههای خونی مختلف، پشههای مختلف را با شدت متفاوتی جذب میکنند، به طوری که گروه خونی O جذابترین و گروه A کمترین جذابیت را دارد.در علم حشرهشناسی، دانشمندان دریافتهاند که گونههای مختلف پشهها ترجیحهای متفاوتی در بین گروههای خونی نشان میدهند. این تفاوتها عمدتاً به آنتیژنهای خاص (پروتئینها) موجود در خون نسبت داده میشود.دی اکسید کربن، گرمای بدن، باکتریهای پوستی و رنگ لباسها عواملی هستند که پشهها را به سمت انسانها جذب میکنند و برخی افراد را بیشتر در معرض گزش قرار میدهند.
چه چیزی پشهها را جذب میکند؟
اگرچه مطالعات نشان میدهد که افراد دارای گروه خونی O بیشتر گزیده میشوند، تحقیقات در این زمینه ادامه دارد و عوامل دیگری نیز میتوانند بر جذب پشهها تأثیر بگذارند. در اینجا به روشهای دیگری که ناخواسته پشهها را جذب میکنید، اشاره میکنیم.
انتشار دی اکسید کربن: پشهها حس بویایی قوی برای تشخیص دی اکسید کربن دارند و این گاز اصلیترین علامت برای جذب آنها به سمت انسانهاست. همانطور که انسانها و حیوانات دی اکسید کربن را بازدم میکنند، پشهها میتوانند این انتشارات را از فاصله 50 متری تشخیص دهند. این توانایی به آنها اجازه میدهد حتی در تاریکی میزبانهای بالقوه را هدف قرار دهند.
حرارت و دمای بدن: پشههای ماده به گرمای بدن حساس هستند و این به آنها کمک میکند تا میزبانهای خونگرم را پیدا کنند. این حساسیت به آنها اجازه میدهد تا به مناطقی از پوست که جریان خون نزدیکتر به سطح است، دسترسی پیدا کنند. دمای بدن شما میتواند به دلایل مختلفی تغییر کند، مانند:
فعالیت بدنی: باعث افزایش دمای بدن میشود و شما را قابل توجهتر میکند.
لباس: پوشیدن لباسهای تنگ یا ضخیم میتواند گرما را به دام بیندازد و پشهها را جذب کند.
دمای محیط: محیطهای گرمتر میتوانند فعالیت پشهها را افزایش دهند.
باکتریهای پوست: پوست انسان میزبان انواع باکتریهاست و مواد شیمیایی تولید شده توسط این باکتریها نقش مهمی در جذب پشهها دارند. ژنهای شما بر نوع و مقدار باکتریهای روی پوست شما تأثیر میگذارند و جذابیت شما را برای پشهها بیشتر میکنند. باکتریهای پوست با عرق و ترشحات تعامل دارند و بوی بدن متفاوتی ایجاد میکنند که بین افراد متفاوت است.
رنگ لباس: رنگ لباس میتواند به طور قابل توجهی بر جذب پشه تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، رنگهای تیره و جیغ مانند سیاه، سرمهای و قرمز برای پشهها جذاب هستند. این رنگها احتمالاً سایهزنی محیطهای طبیعی یا میزبانهای آنها را تقلید میکنند.
عرق و ترشحات پوستی: پشهها به طور خاص به ترکیبات موجود در عرق و ترشحات پوست انسان جذب میشوند. ترکیبات طبیعی که به عنوان طعمههای شیمیایی برای این خونخواران عمل میکنند عبارتند از:
اسید کربوکسیلیک: جذابیت پوست انسان را برای پشهها افزایش میدهد.
اسید لاکتیک: در طول ورزش تولید میشود؛ جاذب قوی است.
اسید اوریک: در عرق وجود دارد؛ یک جاذب کلیدی دیگر.
آمونیاک: از طریق عرق منتشر میشود؛ به مشخصات کلی بو کمک میکند.
حرکت و نشانههای بصری: پشهها همچنین به حرکت و نشانههای بصری جذب میشوند و رفتار شکار آنها را تحریک میکنند. آنها عمدتاً در طول روز از بینایی خود برای تشخیص اجسام متحرک، به ویژه آنهایی که شبیه اندازه و شکل یک میزبان بالقوه هستند، استفاده میکنند.
گروه خونی AB و افزایش خطر شدت بیماری
برخی مطالعات حاکی از آن هستند که افراد دارای گروه خونی AB ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به تب هموراژیک دنگی (DHF)، شکل شدیدتر تب دنگی، قرار داشته باشند. یک مطالعه نشان داد که بیماران دارای گروه خونی AB بیشتر احتمال دارد که عفونتهای شدیدتر سروتایپهای DENV2، DENV3 و DENV4 را تجربه کنند. با این حال، این ارتباط در همه مطالعات تأیید نشده است.
گروه خونی O و محافظت احتمالی
در مقابل، برخی مطالعات نشان میدهند که گروه خونی O ممکن است با کاهش خطر ابتلا به تب دنگی یا شدت کمتر بیماری همراه باشد. یک مطالعه نشان داد که بیماران با گروه خونی O کمتر احتمال دارد به عفونتهای قابل تشخیص بالینی DENV مبتلا شوند. با این وجود، تحقیقات دیگر نتایج متضادی را در این زمینه ارائه دادهاند.
نیاز به مطالعات جامعتربرای نتیجه گیری دقیق
با توجه به نتایج متناقض مطالعات فعلی، نمیتوان نتیجهگیری قطعی در مورد ارتباط بین گروه خونی و تب دنگی ارائه داد. عوامل متعددی از جمله سابقه عفونت قبلی با ویروس دنگی، سن، وضعیت ایمنی و عوامل ژنتیکی میتوانند در ابتلا و شدت بیماری نقش داشته باشند. تحقیقات بیشتر با طراحی دقیقتر و حجم نمونه بزرگتر برای تعیین نقش دقیق گروه خونی در این بیماری ضروری است.
اهمیت پیشگیری در تب دنگی
در حال حاضر، بهترین رویکرد تمرکز بر اقدامات پیشگیرانه برای کاهش خطر ابتلا به تب دنگی است. این اقدامات شامل استفاده از دورکنندههای پشه، پوشیدن لباسهای محافظ، نصب توری روی پنجرهها و درها، و حذف آبهای راکد میشود. افراد بدون توجه به گروه خونی خود باید این اقدامات را رعایت کنند.
مراجعه به پزشک در صورت مشاهده علائم تب دنگی
در صورت مشاهده علائم تب دنگی مانند تب بالا، سردرد شدید، درد عضلانی و مفصلی، تهوع، استفراغ و بثورات جلدی، مراجعه سریع به پزشک برای تشخیص و درمان مناسب ضروری است. تشخیص زودهنگام و انجام آزمایش تب دنگی در کنار درمان مناسب میتواند به طور قابل توجهی خطر عوارض جدی را کاهش دهد.
چگونه از خود در برابر پشهها محافظت کنیم؟
دور نگه داشتن پشهها از محیط زندگی شما چیزی فراتر از گروه خونی شماست. از آنجایی که پشهها ناقل بسیاری از بیماریهای منتقله از طریق پشه هستند، مانند تب دنگی، ویروس زیکا و ویروس نیل غربی، استراتژیهای مختلفی به کاهش تماس با این حشرات مزاحم کمک میکند.
- حذف آبهای راکد: آبهای راکد پشهها را جذب میکند و به محل مناسبی برای تولید مثل آنها تبدیل میشود. با اطمینان از اینکه هیچ آب راکدی در اطراف خانه شما وجود ندارد، میتوانید محلهای تولید مثل پشهها را کاهش دهید. برای حذف موثر آب راکد:
- حمام پرندگان را بررسی و خالی کنید.
- گلدانهای خالی را برگردانید.
- به طور منظم ناودانها را تمیز کنید.
- استفاده از روغنهای ضروری: روغنهای ضروری میتوانند یک روش طبیعی برای دفع پشهها بدون اسپری حشرات باشند. روغنهایی مانند اکالیپتوس لیمویی برای دور نگه داشتن پشهها موثر هستند. هنگام استفاده از اسانسها برای دفع پشه، این مراحل را در نظر بگیرید:
- قبل از استفاده از اسانسها روی پوست، آنها را در روغن حامل رقیق کنید.
- از پخش کنندهها در داخل خانه برای پخش عطر استفاده کنید.
- روغنهای ضروری مانند سیترونلا، درخت چای و اسطوخودوس را میتوان به طور موثر استفاده کرد.
- استفاده از دافع حشرات: دافع حشرات یک دفاع استاندارد در برابر پشهها هستند. زنان باردار و افرادی که زمان زیادی را در مناطق مستعد پشه میگذرانند، باید استفاده از مواد دافع حشرات را که توسط مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) تأیید شده است، در نظر بگیرند.
- پوشیدن لباسهای محافظ: حتی اگر گروه خونی A برای پشهها کمترین جذابیت را دارد، لباس پوشیدن مناسب میتواند گزش پشه را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. برای دور نگه داشتن پشهها، این نکات را برای لباسهای محافظ در نظر بگیرید:
- پیراهن آستین بلند و شلوار بلند بپوشید.
- لباسهای گشاد و پارچههای قابل تنفس را انتخاب کنید.
- لباسهای رنگ روشن را انتخاب کنید تا جذابیت پشه را به حداقل برسانید.
- مراجعه به یک متخصص: اگر علیرغم انجام تمام اقدامات احتیاطی، متوجه شدید که مورد هجوم پشهها قرار گرفتهاید، ممکن است زمان تماس با یک شرکت حرفهای کنترل آفات باشد. به عنوان متخصص، آنها میتوانند وضعیت را ارزیابی کنند و درمانهای دشوار را اعمال کنند و اطمینان حاصل کنند که کار به طور موثر انجام میشود.