تب دنگی در بارداری
ابتلای زنان باردار به این بیماری میتواند منجر به انتقال ویروس به جنین شده و خطر عوارضی همچون وزن کم هنگام تولد، زایمان زودرس، و حتی مرگ نوزاد را افزایش دهد. تب دنگی یک بیماری ویروسی منتقله از طریق پشه است که با تب بالا و علائم شبهآنفلوانزا مشخص میشود. شیوع تب دنگی معمولاً در مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری رخ میدهد، اما در برخی موارد در مناطق دیگری هم نیز مشاهده شده است. حدود یک چهارم افراد مبتلا به تب دنگی، علائم خفیف تا شدید را تجربه میکنند. در حالی که علائم خفیف معمولاً خود محدود شونده هستند، موارد شدید نیازمند مراقبت پزشکی فوری میباشند.
فهرست آنچه در این مقاله می خوانید:
تب دنگی چیست؟
تب دنگی یک بیماری ویروسی منتقله از طریق پشه است که با تب بالا و علائم شبهآنفلوانزا همراه است. دوره بیماری معمولاً دو تا هفت روز است. اغلب موارد تب دنگی خفیف هستند، اما در برخی موارد میتوانند شدید یا حتی کشنده باشند.
مانند سایر بیماریهای منتقله از طریق پشه مانند زیکا و چیکونگونیا، تب دنگی در دوران بارداری میتواند عواقب جدی داشته باشد. زنان باردار، به ویژه در سه ماهه سوم، میتوانند ویروس را به جنین منتقل کنند که این امر خطر وزن کم هنگام تولد، زایمان زودرس و مرگ جنین را افزایش میدهد. این ارتباط بین تب دنگی و پرهاکلامپسی، خونریزی، کاهش پلاکت خون و سزارین وجود دارد.
نوزادانی که در دوران بارداری در معرض ویروس تب دنگی قرار میگیرند، در معرض خطر ابتلا به فرم شدید بیماری هستند.
علائم تب دنگی در بارداری
تب دنگی در دوران بارداری میتواند علائم خفیف یا شدید ایجاد کند. علائم خفیف شامل موارد زیر است:
- تب بالا
- حالت تهوع و استفراغ
- راش پوستی (معمولاً در کف دست و پا با خارش و تورم)
- درد چشم، عضلات و مفاصل
- تورم غدد لنفاوی
- سردرد
علائم خفیف معمولاً طی دو تا هفت روز بهبود مییابند، اما موارد شدید تب دنگی، که به تب خونریزیدهنده دنگ معروف است، نیازمند مراقبت پزشکی فوری است. عدم درمان میتواند به شوک، خونریزی داخلی و مرگ منجر شود. علائم شدید تب دنگی معمولاً 24 تا 48 ساعت پس از فروکش کردن تب آغاز میشود. از جمله علائم شدید تب دنگی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد شدید شکم و حساسیت شکمی
- استفراغ حداقل سه بار در طی 24 ساعت
- خونریزی از لثه یا بینی
- تنگی نفس
- خون در استفراغ، ادرار یا مدفوع
- خستگی، بیقراری و تحریکپذیری
در صورت بروز علائم تب دنگی یا علائم شدید آن در دوران بارداری، باید فوراً با پزشک تماس گرفت. تشخیص زودهنگام و درمان سریع میتواند خطر عوارض را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.تشخیص تب دنگی ممکن است چالشبرانگیز باشد، زیرا علائم آن مشابه سایر بیماریهای منتقله از طریق پشه مانند چیکونگونیا، زیکا، مالاریا و تب تیفوئید است. بنابراین، ارائه اطلاعات مربوط به سابقه سفر و مناطق دارای خطر بالای پشه به پزشک اهمیت دارد. ممکن است پزشک برای تأیید تشخیص، آزمایش خون درخواست کند.
درمان تب دنگی
برای درمان موارد خفیف تب دنگی در دوران بارداری، داروهای خاصی وجود ندارد. استامینوفن (پاراستامول) برای کاهش تب قابل استفاده است، اما از مصرف مسکنهایی مانند آسپرین یا ایبوپروفن که خطر خونریزی را افزایش میدهند، باید خودداری کرد. حفظ هیدراتاسیون با نوشیدن مایعات فراوان نیز مهم است.در صورت وخامت شرایط پس از فروکش کردن تب، مانند استفراغ شدید یا درد شدید شکم، مراجعه فوری به بیمارستان یا اورژانس ضروری است. موارد شدید تب دنگی ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد تا فشار خون تحت نظارت قرار گیرد و مایعات، الکترولیتها و خون از طریق تزریق وریدی جایگزین شود. برخی از زنان باردار با کاهش پلاکت ممکن است به داروهای ضد انقباض برای جلوگیری از زایمان زودرس تا زمان ایمن شدن تعداد پلاکتها برای زایمان نیاز داشته باشند.
تشخیص و درمان زودهنگام تب دنگی شدید میتواند بسیار مؤثر باشد.
واکسن تب دنگی
واکسن تب دنگی به نام CYD-TDV (Dengvaxia) وجود دارد، اما فقط برای افراد 9 تا 45 سال که قبلاً به ویروس دنگ آلوده شدهاند، مجاز است. این واکسن شامل سه دوز است که در طول یک سال تزریق میشود. در سال 2019، سازمان غذا و داروی آمریکا این واکسن را برای کودکان 9 تا 16 ساله مبتلا به تب دنگی و ساکنان پورتوریکو، جزایر ویرجین ایالات متحده و ساموآی آمریکا که شیوع تب دنگی در آنجا شایع است، تأیید کرد.افرادی که قبلاً به تب دنگی مبتلا نشدهاند و این واکسن را دریافت میکنند، در معرض خطر بالای ابتلا به تب دنگی شدید و نیاز به بستری شدن در بیمارستان هستند.
پیشگیری از تب دنگی
برای جلوگیری از نیش پشه در مناطقی که تب دنگی یا سایر بیماریهای منتقله از طریق پشه شیوع دارند، موارد زیر توصیه میشود:
- استفاده از دفعکننده حشرات تأیید شده، روغن لیمو یا اکالیپتوس
- پوشیدن لباسهای گشاد نخی با پوشش بازوها و پاها
- ماندن در مکانهایی با تهویه مطبوع یا دارای توری پنجره و در
- اجتناب از مناطق تجمع پشهها مانند لاستیکهای قدیمی حاوی آب، ظروف آب، ظرف حیوانات و گلدانها