هر آنچه از بیماری ایدز باید بدانیم

بیماری ایدز (AIDS/Acquired immune deficiency syndrome)، نوعی بیماری است که در دستگاه ایمنی و توسط ویروس نقص ایمنی (HIV) ایجاد می‌شود. بیماری ناشی از ویروس HIV دارای سه مرحله اصلی است. در مرحله اول (عفونت حاد) فرد ممکن است برای مدت کوتاهی بیماری شبه آنفلوآنزایی را تجربه کند. به همین دلیل معمولاً این بیماری تا یک دوره طولانی بدون هیچ علائمی دنبال می‌شود که به این مرحله از بیماری، دوره نهفتگی گفته می‌شود.

هر چقدر که بیماری پیشرفت یابد، تداخل بیشتری با دستگاه ایمنی بدن پیدا می‌کند و باعث می‌شود که افراد به عفونت‌هایی مانند عفونت فرصت‌طلب و تومور دچار شوند، البته معمولاً در افرادی که دستگاه ایمنی آنها به خوبی عمل می‌کند تأثیرگذار نیست. در نهایت بیماری زمانی وارد مرحله سوم یا ایدز خواهد شد که شمار سلول‌های CD4+ T به کمتر از ۲۰۰ سلول در هر میکرولیتر برسد.

مبتلا شدن به سرماخوردگی بسیار آسانتر از ابتلا به HIV اتفاق می‌افتد. HIV ویروسی است که بیماری ایدز را ایجاد می‌کند. HIV تنها از طریق مایعات خاص بدن سرایت می‌کند، از جمله: خون، مایع منی‌، مایع پیش‎آب (مایعی که قبل از نزول منی خارج می‌شود)، مایع واژنی و رکتومی، و شیر سینه‌ی مادر. پس شما می‌توانید با مراقبت از خود در برابر این مایعات از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنید.

داشتن رابطه‌ی جنسی امن

در میان مردم معمول‌ترین راه ابتلا به ایدز از راه رابطه‌ی جنسی با فرد مبتلا است. شما با نگاه کردن به یک فرد نمی‌توانید تشخیص دهید که او مبتلا به ایدز است یا نه، پس باید مراقب خود و شریک جنسی‌تان باشید.

بوسه، ماساژ جنسی و ارضای جنسی دوطرفه فعالیت‌های جنسی امن هستند. وقتی آلت جنسی زن یا مرد یا مقعد درگیر می‌شوند (یا دهان)، شانس انتقال HIV به وجود می‌آید.

شما می‌توانید با استفاده از کاندوم‌های لاتکس یا پلی اورتان (Polyurethane) در حین رابطه‌ی جنسی، تا حدود زیادی احتمال انتقال ویروس را کاهش دهید. (کاندوم های طبیعی یا Natural-skin از حاملگی جلوگیری می‌کند اما نمی‌تواند مانع انتقال میکروب‌ها شود.)

کاندوم را قبل از نعوظ (هرچه زودتر، بهتر) استفاده کنید. به جای نرم‌کننده‌هایی که بر پایه روغن هستند (Oil-based)، از نرم‌کننده هایی که بر پایه آب هستند (Water- based) استفاده کنید.

کاندوم های زنانه، که به آن‌ها کیسه واژنی (vaginal pouch) نیز می‌گویند، نیز می‌توانند در برابر HIV مقاومت ایجاد کنند.

رابطه‌ی جنسی از راه دهان بدون استفاده از کاندوم یا مانع دندانی (dental dam) امن نیست ولی نسبت به رابطه ی جنسی بدون کاندوم از راه واژن یا مقعد احتمال انتقال ویروس کمتر است.

از داشتن رابطه‌ی جنسی محافظت نشده، خارج از ازدواج یا یک رابطه‌ی متعهد و ویژه، خودداری کنید.

مراقب مواد مخدر باشید

امن‌ترین و بهترین راه استفاده نکردن از مواد مخدر، به خصوص انواع تزریقی آن، است. اما اگر آماده‌ی ترک کردن نیستید یا نمی‌توانید ترک کنید، می‌توانید احتمال انتقال ویروس را کم کنید.

اگر از مواد مخدر استفاده می‌کنید، آن را به بدنتان تزریق نکنید.

اگر مواد را تزریق می‌کنید، وسایل تزریقی‌تان را به افراد دیگر ندهید. این وسایل شامل همه چیز می‌شود: سوزن ها، سرنگ ها، پنبه، نخ، آب شست‌وشو و آبکشی. دنبال مراکز تعویض سوزن باشید تا بتوانید در آنجا سوزن‌های استفاده شده‌تان را با سوزن‌های تمیز تعویض کنید.

در حالت نشئگی یا مستی از داشتن رابطه‌ی جنسی خودداری کنید، در این صورت احتمال این که یادتان برود از وسایل مراقبتی استفاده کنید، بیشتر می‌شود.

در طول حاملگی

در صورتیکه تاکنون تست HIV نداده‌اید، حتما آن را انجام دهید. مادران مبتلا به این ویروس می‌توانند در طول حاملگی، زایمان یا شیردهی فرزند خود را مبتلا کنند.می‌توانید با استفاده از داروهای ضد HIV یا Anti-HIV به جلوگیری از انتقال ویروس به فرزندتان کمک کنید. ولی در صورتی که مبتلا به ایدز هستید، باید فرزندتان را با شیر خشک یا شیر زن دیگری که مبتلا نیست، تغذیه کنید.

مراقب خونریزی و تماس با خون باشیم

مراقب باشید خون آن شخص به چشمان، دهان یا هر گونه زخم سرباز یا بریدگی روی پوست شما برخورد نکند. در صورتی که می‌توانید، از دستکش و عینک‌های محافظتی استفاده کنید. با اینکه ندرتا اتفاق می‌افتد، ولی ویروس HIV می‌تواند از طریق برخورد با خون شخص مبتلا منتقل شود.

اگر احتمال ابتلای شما زیاد است:
کسانی که احتمال ابتلایشان بالا است – مانند کارگران جنسی یا کسانی که همسر مبتلا به ایدز دارند – می‌توانند روزانه از داروهایی استفاده کنند که از انتقال بیماری جلوگیری می‌کند. این داروها PrEP یا Pre-exposure ‌Prophylaxis (پیشگیری قبل برخورد) نامیده می‌شوند.اما در هر حال این راه کاملا بی خطر نیست. شما همچنان باید سعی کنید تا از ارتباط با ویروس جلوگیری کنید.

اگر در معرض ابتلا قرار گرفته‌اید:
بلافاصله با پزشکتان تماس بگیرید یا به مراکز درمانی اورژانسی مراجعه کنید. ممکن است بتوانید با استفاده از دارو از بروز بیماری جلوگیری کنید. باید حداکثر تا ۷۲ ساعت بعد از دارو ها استفاده کنید، البته هر چه زودتر استفاده کنید بهتر است.

این دارو ها بلافاصله اثر نمی‌کنند، بلکه این روند برای هفته ها طول می‌کشد، و می‌تواند اثرات جانبی خطرناکی داشته باشد. اما این روند درمانی می‌تواند از شما در برابر ابتلا به ویروس HIV مراقبت کند.

برای انجام آزمایش تشخیص ایدز و دریافت اطلاعات بیشتر در مورد آزمایش این بیماری می توانید بر روی این لینک کنید.