سندرم نوروآکانتوسیتوز مک لود

سندرم نوروآکانتوسیتوز مک لود

McLeod neuroacanthocytosis syndrome

OMIM:#300842

توصیف بیماری

سندرم نوروآکانتوسیتوز مک لود یک اختلال نورولوژیکی میباشد که تقریبا منحصرا در پسران و مردان ظاهر میشود. این اختلال حرکت در بسیاری از بخش های بدن را تحت تاثیر قرار میدهد. افراد مبتلا به این سندرم دارای گلبول های قرمز ستاره ای شکل غیرعادی ( آکانتوسیتوز ) نیز میباشند. این بیماری یکی از اعضای گروهی از اختلالات به نام نوروآکانتوسیتوز میباشد که شامل مشکلات نورولوژیکی و گلبول های قرمز غیرعادی میباشند. سندرم نوروآکانتوسیتوز مک لود مغز و طناب نخاعی ( سیستم عصبی مرکزی ) را تحت تاثیر قرار میدهد. افراد مبتلا دارای حرکات غیرارادی شامل حرکات ناگهانی سریع ( کره ) ، بویژه در بازوها و پاهای خود و انقباض عضلانی ( دیستونی ) در صورت و گلو که میتواند منجر به تیک های صوتی و چهره ای ( مانند خرخر کردن یا صدا درآوردن ) شود ، میباشند.

دیستونی زبان میتواند منجر به اختلالات بلع شود. تشنج در تقریبا نیمی از تمام افراد مبتلا به این سندرم رخ میدهد. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است دچار اختلال در پردازش ، یادگیری و به یاد آوردن اطلاعات ( نقص شناختی ) شوند. آن ها ممکن است دچار اختلالات روانی مثل افسردگی ، اختلال دوقطبی ، روان پریشی یا اختلال وسواس فکری-عملی نیز شوند. افراد مبتلا به این سندرم دارای مشکلات عضلانی مثل ضعف عضلانی ( میوپاتی ) و تحلیل عضلانی ( آتروفی ) نیز هستند. گاهی ، آتروفی اعصاب متصل شونده به عضلات ( آتروفی نوروژنیک ) منجر به از دست دادن توده عضلانی و اختلال در حرکت می شود. افراد مبتلا به این سندرم ممکن است دچار کاهش حس و ضعف در بازوها و پاهای خود ( نوروپاتی محیطی ) نیز شوند. مشکلات قلبی تهدید کننده زندگی مثل ضربان قلب نامنظم ( آریتمی ) و قلب ضعیف و بزرگ شده ( کاردیومیوپاتی اتساعی ) در افراد مبتلا به این بیماری ، شایع است. علائم سندرم نوروآکانتوسیتوز معمولا در اواسط بزرگسالی شروع میشوند. تغییرات رفتاری مثل از دست دادن خویشتن داری ، ناتوانی در مراقبت از شخصی دیگر ، اضطراب ، افسردگی و تغییرات شخصیت ممکن است اولین علائم این بیماری باشند. در حالیکه این تغییرات رفتاری معمولا پیشرفت نمیکنند ، اختلالات حرکتی و عضلانی و نقایص ذهنی با افزایش سن تشدید میشوند.

فراوانی

سندرم نوروآکانتوسیتوز مک لود  نادر است ؛ تقریبا 150 فرد بیمار در سراسر جهان گزارش شده است.

علل بیماری 

جهش های ژن XK منجر به سندرم نوروآکانتوسیتوز مک لود می شوند. ژن XK  دستورالعمل هایی برای تولید پروتئین XK که حامل آنتی ژن خونی Kx میباشد ، فراهم می کند. آنتی ژن های خونی در سطح گلبول های قرمز خون یافت می شوند و تعیین کننده نوع خون می باشند. پروتئین XK در بافت های مختلفی بویژه مغز ، ماهیچه و قلب  یافت میشود. عملکرد پروتئین XK مشخص نیست ؛ دانشمندان عقیده دارند که این پروتئین ممکن است در انتقال مواد به داخل و خارج از سلول ها نقش ایفا کند. در گلبول های قرمز خون ، پروتئین XK به دیگر پروتئین گروه خون ، پروتئین Kell ، اتصال میابد. عملکرد این کمپلکس گروه خونی مشخص نمیباشد. جهش های ژن XK معمولا منجر به تولید یک پروتئین کوتاه غیرطبیعی غیرعملکردی شده یا اصلا هیچ پروتئینی تولید نمی کنند. فقدان پروتئین XK منجر به عدم حضور آنتی ژن های Kx بر سطح گلبول های قرمز خون میشود ؛ میزان آنتی ژن Kell نیز کم است. غیاب آنتی ژن   Kx و کاهش آنتی ژن Kell به عنوان فنوتیپ مک لود شناخته شده و تنها مربوط به گلبول های قرمز خون میباشد. اینکه چگونه فقدان پروتئین XK منجر به مشکلات حرکتی و دیگر ویژگی های سندرم نوروآکانتوسیتوز مک لود میشود ، مبهم است.  

الگوی توارث

این بیماری با الگوی توارث  وابسته به X مغلوب به ارث میرسد. ژن مرتبط با این بیماری روی کروموزوم X ( یکی از دوکروموزوم جنسی ) قرار دارد. در مردان ( افرادی که تنها یک کروموزوم X دارند ) یک کپی تغییریافته از ژن در هر سلول برای ایجاد بیماری کافی است. در زنان ( افرادی دارای دو کروموزوم X میباشند ) یک جهش باید در هر دو کپی ژن وجود داشته باشد تا منجر به بیماری شود. مردان نسبت به زنان  بسیار بیشتر تحت تاثیر اختلالات وابسته به X مغلوب قرار می گیرند. ندرتا ، زنان دارای یک جهش در یک کپی از ژن XK ممکن است دارای سلول های خونی تغییر شکل داده ویژه و اختلالات حرکتی مربوط به سندرم نوروآکانتوسیتوز مک لود باشند. ویژگی بارز توارث وابسته به X این است که پدران نمیتوانند صفات وابسته به X  را به پسران خود انتقال دهند.