دیسپلازی استخوان های طویل دست و پا

مشخصات دیسپلازی استخوان های طویل دست و پا

دیسپلازی استخوان های طویل دست و پا

Langer mesomelic dysplasia

OMIM:#249700

توصیف بیماری

دیسپلازی استخوان های طویل دست و پا یک اختلال رشد استخوان میباشد. افراد مبتلا معمولا دارای کوتاهی بیش از حد استخوان های طویل بازوها و پاها میباشند ( مزوملیا[1] ). در نتیجه استخوان های کوتاه پا ، افراد مبتلا به این بیماری دارای قامت بسیار کوتاهی میباشند. استخوانی در ساعد به نام زندزیرین ( ulna ) و استخوانی در ساق پا به نام نازک نی ) fibula  ( اغلب توسعه نیافته اند یا وجود ندارند ، در حالیکه استخوان های دیگر در ساعد (زندزبرین یا radius ) و در ساق پا ( درشت نی یا tibia ) به طور غیرطبیعی کوتاه ، ضخیم و خم میباشند. برخی افراد مبتلا به این نوع دیسپلازی دارای آنومالی استخوان های مچ دست و ساعد به نام بدشکلی مادلونگ[2] نیز هستند که ممکن است منجر به درد و محدودیت حرکت مچ شود. بعلاوه ، برخی افراد مبتلا دارای عدم توسعه ملایم استخوان فک پایینی ( mandible ) میباشند.

فراوانی 

شیوع دیسپلازی استخوان های طویل دست و پا مشخص نیست ، گرچه به نظر میرسد این بیماری نادر باشد. چندین فرد بیمار در مقالات علمی گزارش شده اند.

علل بیماری

دیسپلازی استخوان های طویل دست و پا از تغییرات ژن SHOX نشات می گیرد. پروتئینی که از این ژن تولید میشود در توسعه استخوان نقش ایفا میکند و بویژه برای رشد و بلوغ استخوان های بازوها و پاها ضروری است. شایع ترین علت این نوع دیسپلازی حذف کامل ژن SHOX می باشد. دیگر تغییرات ژنتیکی که می توانند باعث ایجاد این بیماری شوند شامل جهش های ژن SHOX یا حذف های قسمتی از ماده ژنتیکی که نزدیک این ژن بوده و در حالت طبیعی به تنظیم فعالیت ( بیان ) ژن کمک می کند ، می باشند. این تغییرات میزان پروتئین SHOX تولیدی را به طور چشمگیری کاهش داده یا حذف می کنند. کمبود این پروتئین توسعه و رشد طبیعی استخوان را مختل کرده و این امر ایجاد کننده آنومالی های اسکلتی شدید مرتبط با دیسپلازی استخوان های طویل دست و پا می شود.

الگوی توارث 

دیسپلازی استخوان های طویل دست و پا دارای الگوی توارث اتوزومال مغلوب کاذب میباشد. ژن SHOX بر روی هر دو کروموزوم های X  و Y  ( کروموزوم های جنسی ) در ناحیه ای که به عنوان ناحیه اتوزومال کاذب شناخته میشود قرار دارد. گرچه بسیاری از ژن ها مختص کروموزوم X یا Y می باشند ، ژن های ناحیه اتوزومال کاذب روی هر دو کروموزوم جنسی قرار دارند. در نتیجه ، هم زنان ( افرادی که دارای دو کروموزوم X می باشند ) و هم مردان ( افرادی که دارای یک کروموزوم X و یک کروموزوم Y میباشند ) به طور طبیعی دارای دو کپی عملکردی از ژن SHOX در هر سلول میباشند. الگوی توارث دیسپلازی استخوان های طویل دست و پا به عنوان مغلوب توصیف میشود زیرا هر دو کپی ژن SHOX در هر سلول باید از دست بروند یا تغییر کنند تا باعث ایجاد بیماری شوند.

در زنان ، بیماری زمانی حاصل میشود که ژن های روی هر دو کپی کروموزوم X از دست بروند یا تغییر یابند ؛ در مردان ، بیماری زمانی حاصل می شود که ژن های روی کروموزوم X و کروموزوم Y از دست بروند یا تغییر کنند. یک اختلال اسکلتی مرتبط به نام Léri-Weill dyschondrosteosis زمانیکه یک کپی از ژن SHOX در هر سلول جهش یابد ، ایجاد می شود. این بیماری دارای علائمی مشابه با دیسپلازی استخوان های طویل دست و پا می باشد اما معمولا این علائم خفیف تر از علائم دیسپلازی استخوان های طویل دست و پا می باشند.

[1] mesomelia
[2] Madelung deformity