طیف نوروپاتی آتاکسی عضوی از یک گروه از بیماری ها به نام اختلالات مرتبط با POLG است. اختلالات این گروه با طیف وسیعی از علائم مشابه که عملکرد عضلانی، عصبی و مغز را تحت تاثیر قرار می دهند، مشخص می شوند. در حال حاضر طیف نوروپاتی آتاکسی شامل بیماری هایی است که قبلا به نام سندرم آتاکسی مغلوب میتوکندریایی ( MIRAS) ، دیس آرتری نوروپاتی آتاکسی حسی و افتالموپلژی (SANDO) نامیده میشدند. همانطور که از نام طیف نوروپاتی آتاکسی مشخص است، معمولا افراد مبتلا دچار اختلال در هماهنگی و تعادل حرکات (آتاکسی) و اختلالات عملکرد عصبی (نوروپاتی) می باشند. جهش در دو ژن POLG و TWNK مسبب روز انواع این بیماری می باشند که هر دو ژن در پانل NGS بیماری های نوروژنتیک آزمایشگاه مندل مورد بررسی قرار می گیرند.
طیف نوروپاتی آتاکسی عضوی از یک گروه از بیماری ها به نام اختلالات مرتبط با POLG است. اختلالات این گروه با طیف وسیعی از علائم مشابه که عملکرد عضلانی، عصبی و مغز را تحت تاثیر قرار می دهند، مشخص می شوند. در حال حاضر طیف نوروپاتی آتاکسی شامل بیماری هایی است که قبلا به نام سندرم آتاکسی مغلوب میتوکندریایی ( MIRAS) ، دیس آرتری نوروپاتی آتاکسی حسی و افتالموپلژی (SANDO) نامیده میشدند. همانطور که از نام طیف نوروپاتی آتاکسی مشخص است، معمولا افراد مبتلا دچار اختلال در هماهنگی و تعادل حرکات (آتاکسی) و اختلالات عملکرد عصبی (نوروپاتی) می باشند. نوروپاتی را می توان به گروه های حسی (sensory)، حرکتی (motor) و یا ترکیبی از این دو (mixed) طبقه بندی کرد. نوروپاتی حسی باعث بی حسی، خواب رفتن و یا درد در بازوها و پا ها می شود. همچنین نوروپاتی حرکتی باعث ایجاد اختلال در اعصاب مورد استفاده در حرکات عضلات، میشود. بیشتر افراد مبتلا به طیف نوروپاتی اتاکسی دچار اختلال مغزی شدید (انسفالوپاتی) و تشنج میباشند. برخی افراد بیمار دارای ضعف در عضلات خارجی چشم (افتالموپلژی) میباشند که منجر به افتادگی پلک ها (ptosis) میشود. از دیگر علائم و نشانه های این اختلال می توان کشیدگی غیرارادی عضلانی (میوکلونوس) ، بیماری کبد ، افسردگی، سردرد های میگرنی یا نابینایی را نام برد.
شیوع طیف نوروپاتی آتاکسی نامشخص است.
جهش در ژن POLG و به ندرت در ژن TWNK، باعث ایجاد طیف نوروپاتی آتاکسی می شود. ژن POLG دستور العمل هایی برای ساخت بخشی به نام زیر واحد آلفا در پروتئین پلی مراز گاما فراهم میکند. ژن TWNK دستورالعمل های ساخت پروتئینی به نام Twinkle را فراهم می کند. پلی مراز گاما و twinkle در اندامک های درون سلولی به نام میتوکندری فعالیت دارند. میتوکندری ها برای تبدیل انرژی مواد غذایی به شکل مورد استفاده سلول ها، از اکسیژن استفاده می کنند. همچنین این اندامک ها، دارای مقدار کمی DNA به نام DNA میتوکندریایی (mtDNA) می باشند که برای عملکرد طبیعی آن ها ضروری است. وجود پلی مراز گاما و twinkle در فرآیند همانند سازی DNA، که طی آن نسخه های جدیدی از mtDNA تولید می شود، ضروری است.
پلی مراز گاما یا twinkle جهش یافته باعث کاهش همانندسازی mtDNA می شوند. اگرچه مکانیسم این فرایند نامشخص است، اما جهش در ژن POLG اغلب سبب کاهش همانند سازی mtDNA و جهش در ژن TWNK اغلب منجر به حذف مناطق بزرگی از mtDNA می شود. کاهش یا حذف mtDNA بیشتر در سلول های عضله، مغز یا کبد رخ می دهد. کاهش همانند سازی mtDNA موجب کاهش انرژی سلول شده که این اختلال می تواند باعث ایجاد علائم طیف نوروپاتی آتاکسی شود. نقش حذف های mtDNA در ایجاد علائم و نشانه های این بیماری نامشخص است.
الگوی توارث در طیف نوروپاتی آتاکسی، بسته به ژن مرتبط، متفاوت است.جهش های ژن POLG منجر به ایجاد فرمی از بیماری با الگوی توارث اتوزومال مغلوب میشوند. به این معنی که هر دو کپی ژن در هر سلول دارای جهش می باشند. والدین فردی با بیماری اتوزومی مغلوب هر کدام یک کپی از ژن جهش یافته را حمل میکنند ، اما معمولا علائم و نشانه های بیماری را نشان نمیدهند.
جهش های ژن TWNK منجر به ایجاد فرمی از بیماری با الگوی توارث اتوزومال غالب میشوند. به این معنی که یک کپی از ژن تغییریافته در هر سلول برای ایجاد بیماری کافی است.
اگر در خواست نمونه گیری در منزل برای انجام آزمایش ها را دارید با ما تماس بگیرید شماره تماس: 54926000-021
آزمایشگاه مندل از جمله مراکز پیشرو در تشخیص بیماری ها بوده و با در اختیار داشتن جدید ترین تجهیزات روز دنیا در بخش های ژنتیک و کلینیکال به روز ترین خدمات را به مراجعین محترم ارائه می نماید. حسن شهرت این آزمایشگاه در کنار خدمات بروز و دقیق باعث شده تا علاوه بر مراجعین حضوری آزمایشگاه، افتخار سرویس دهی به بیش از 400 مرکز آزمایشگاهی همکار را نیز داشته باشیم. در این راستا سیاست اجرایی آزمایشگاه مندل اطمینان از رضایت مراجعین و همکاران آزمایشگاه می باشد، لذا خواهشمند است با نظرات و انتقادات سازنده خود مارا در راستای ارتقا بیش از پیش یاری نمایید.
