نقص 5-آلفا ردوکتاز

نقص 5-آلفا ردوکتاز

5-alpha reductase deficiency

OMIM:#264600

توصیف بیماری

نقص 5-آلفا ردوکتاز بیماری است که تکوین جنسی افراد مذکر پیش از تولد و طی بلوغ را تحت تاثیر قرار میدهد. افراد مبتلا به این بیماری از نظر ژنتیکی مذکر هستند ، دارای یک کروموزوم X و یک کروموزوم Y در هر سلول میباشند ، و دارای گنادهای مذکر ( بیضه ها ) میباشند. بدن آن ها یک هورمون به نام دی هیدرو تستسترون (DHT ) را به میزان کافی تولید نمیکند. DHT دارای نقشی ضروری در تکوین جنسی افراد مذکر میباشد و کمبود این هورمون تشکیل پیش از تولد اندام های جنسی خارجی را مختل میکند. بسیاری افراد مبتلا به نقص 5-آلفا ردوکتاز با دستگاه تناسلی خارجی که ظاهری زنانه دارد متولد میشوند. در موارد دیگر ، دستگاه تناسلی خارجی ظاهر مردانه یا زنانه واضحی ندارند ( گاهی آلت تناسلی مبهم نامیده میشود ).  دیگر نوزادان مبتلا دارای دستگاه تناسلی هستند که ظاهری عمدتا مردانه دارد ، اغلب آلت تناسلی کوچک و غیرطبیعی ( میکروپنیس ) بوده و سوراخ خارجی پیشابراه بر سطح تحتانی آلت تناسلی ( هیپوسپادیاس ) وجود دارد.

در طی بلوغ ، افزایش در میزان هورمون های جنسی مردانه منجر به ایجاد ویژگیهای جنسی ثانویه مثل افزایش توده عضلانی ، بم شدن صدا ، ایجاد موهای بلوغ و جهش رشدی میشود. آلت تناسلی و کیسه بیضه ( کیسه پوستی که بیضه ها را نگه میدارد ) بزرگتر میشوند. برخلاف بسیاری از مردان ، مردان مبتلا به نقص 5-آلفا ردوکتاز موی بیشتری در بدن و صورت خود کسب نمیکنند. بیشتر افراد مبتلا در داشتن فرزند بیولوژیک بدون استفاده از روش های کمک باروری ناتوان هستند. کودکان مبتلا به نقص 5-آلفا ردوکتاز اغلب به عنوان دختر پرورش میابند. برخی از این افراد در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی نقش جنس مرد و افراد دیگر نقش جنس زن را اقتباس میکنند.

فراوانی

نقص 5-آلفا ردوکتاز یک بیماری نادر است ؛ شیوع دقیق آن مشخص نیست. خانواده های بزرگ دارای اعضای مبتلا در چندین کشور یافت شده اند ، این کشورها شامل جمهوری دومینیکن ، پاپوآ گینه نو ، ترکیه و مصر میباشند.

علل بیماری

جهش های ژن SRD5A2 باعث ایجاد نقص 5-آلفا ردوکتاز میشوند. ژن SRD5A2 دستورالعمل هایی برای ساخت آنزیمی به نام استروئید 5-آلفا ردوکتاز 2 فراهم میکند. این آنزیم در پردازش آندروژن ها مشارکت میکند. آندروژن ها هورمون هایی هستند که تکامل جنسی مردانه را پیش میبرند. بویژه ، این آنزیم مسئول واکنش شیمیایی میباشد که هورمون تستسترون را به DHT تبدیل میکند. DHT برای تکوین طبیعی ویژگیهای جنسی مردانه قبل از تولد بویژه تشکیل دستگاه تناسلی خارجی ضروری است. جهش های ژن SRD5A2 از تبدیل موثر تستسترون به DHT توسط استروئید 5-آلفا ردوکتاز 2 در بافت های تولیدمثلی در حال توسعه ممانعت میکنند. این عوامل هورمونی باعث ایجاد تغییرات جنسی مشاهده شده در نوزادان مبتلا به نقص 5-آلفا ردوکتاز میشوند. طی بلوغ ، بیضه ها تستسترون بیشتری تولید میکنند. دانشمندان عقیده دارند که افراد مبتلا به نقص 5-آلفا ردوکتاز در پاسخ به میزان بیشتر این هورمون ویژگیهای جنسی ثانویه مردانه را کسب میکنند. برخی افراد مبتلا میزان کمی از فعالیت 5-آلفا ردوکتاز 2 را نیز حفظ میکنند که ممکن است DHT را تولید کرده و در کسب ویژگیهای جنسی ثانویه طی بلوغ مشارکت کند.

الگوی توارث

این بیماری با الگوی توارث اتوزومی مغلوب به ارث میرسد به این معنی که هر دو کپی از ژن SRD5A2 در هر سلول دارای یک جهش میباشند. بیشتر مواقع ، والدین فرد مبتلا به بیماری اتوزومال مغلوب هر کدام یک کپی از ژن جهش یافته را حمل میکنند اما علائم و نشانه های بیماری را نشان نمیدهند. اگرچه افرادی که از نظر ژنتیکی مونث هستند ( دارای دو کروموزوم X در هر سلول ) ممکن است جهش هایی در هر دو کپی ژن SRD5A2 را به ارث ببرند اما تکوین جنسی آن ها تحت تاثیر قرار نمیگیرد. کسب ویژگیهای جنسی زنانه به DHT نیاز ندارد بنابراین فقدان فعالیت استروئید 5-آلفا ردوکتاز 2 باعث ایجاد تغییرات فیزیکی در این افراد نمیشود. تنها افرادی که دارای جهش  در هر دو کپی ژن SRD5A2 میباشند و از نظر ژنتیکی مذکر ( دارای یک کروموزوم X و یک کروموزوم Y در هر سلول ) میباشند ، دارای علائم ویژه نقص 5-آلفا ردوکتاز میباشند.