سندرم نقص GLUT1

مشخصات سندرم نقص GLUT1

سندرم نقص GLUT1

GLUT1 deficiency syndrome

OMIM: #606777

توصیف بیماری

سندرم نقص GLUT1 اختلالی است که سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار میدهد و می‌تواند طیف متنوعی از علائم و نشانه های سیستم عصبی داشته باشد. در حدود ۹۰ درصد افراد بیمار یک  فرم از اختلال که اغلب سندروم نقص   GLUT1شایع نامیده می شود را دارند. این افراد عموما در اولین ماه‌های زندگیشان تشنج مکرر( صرع) دارند. در نوزادان تازه متولد شده ، اولین نشانه بیماری ممکن است حرکات چشم غیر ارادی ، سریع و نامنظم باشد. در نوزادان با سندرم نقص GLUT1 شایع ، در هنگام تولد ،اندازه سر عادی است اما رشد مغز و جمجمه اغلب کند بوده که میتواند منجر به اندازه کوچک سر به طور غیر عادی (میکروسفالی) شود.

افراد با این فرم از سندرم نقص  GLUT1 ممکن است تاخیر رشدی یا ناتوانی ذهنی داشته باشند. بیشتر افراد بیمار، دیگر مشکلات عصبی نظیر سختی عضلات که در نتیجه انقباض غیرعادی عضلات ( spasticity) ایجاد میشود ، مشکل در حرکات هماهنگ ( ataxia )  و مشکلات کلامی(dysarthria) نیز دارند. برخی افراد  دوره های گیجی ، عدم انرژی ( lethargy) ،  سر درد یا کشیدگی ناگهانی عضلات ( myoclonus)  ، بویژه در دوره هایی که  غذا نمیخورند  (fasting) ،  را تجربه میکنند. در حدود ١٠ درصد افراد با سندرم نقص GLUT1  یک فرم از اختلال که اغلب به عنوان سندرم نقص GLUT1 غیرصرعی شناخته میشود ، دارند که معمولا از نوع شایع خفیف تر است. افراد با نوع غیر صرعی ، تشنج ندارند اما ممکن است تاخیر رشدی و ناتوانی ذهنی داشته باشند. بیشتر آنها مشکلات حرکتی مثل آتاکسی یا انقباض غیرعادی ماهیچه های مختلف ( dystonia)  دارند. مشکلات حرکتی ممکن است چشمگیرتر از نوع شایع باشد. به نظر میرسد چندین بیماری با نام های دیگر ، انواع  دیگر ( واریانت های )  سندرم نقص GLUT1  باشند. این بیماریها شامل دیستونی ٩ ، دیستونی ١٨  و انواع ویژه ای از صرع میباشند. در موارد نادر افراد با واریانت های سندرم نقص GLUT1 ، گلبولهای قرمز غیر عادی تولید میکنند و به نوع غیر شایع بیماری خونی که به عنوان آنمیا شناخته میشود و با کمبود گلبولهای قرمز خون شناسایی میشود، مبتلا میشوند.

فراوانی

سندرم نقص GLUT1 یک اختلال نادر است. از زمانیکه این بیماری برای اولین بار شناسایی شد تا کنون در حدود ٥٠٠ مورد در سراسر جهان گزارش شده است. در استرالیا شیوع این اختلال ١ در ٩٠٠٠٠ فرد تخمین زده شده است. اگرچه ، به گزارش محققان ، اختلال ممکن است تشخیص داده نشود زیرا بسیاری اختلالات عصبی میتوانند علائم مشابهی ایجاد کنند.

علل بیماری

سندرم نقص GLUT1  از طریق جهش های ژن SLC2A ایجاد میشود. این ژن دستورالعمل هایی برای تولید پروتئینی به نام پروتئین انتقال دهنده گلوکز نوع ١ (GLUT1 (  فراهم میکند. پروتئین GLUT1 در غشا خارجی سلولهای اطراف جا سازی شده است ، در محلی که یک قند ساده به نام گلوکز را از خون یا دیگر سلولها انتقال میدهد تا به عنوان سوخت مورد استفاده قرار گیرد . در مغز ، پروتئین GLUT1 به حرکت گلوکز که منبع اصلی انرژی مغز میباشد، در سد خونی-مغزی کمک میکند. سد خونی-مغزی به عنوان مرز بین مویرگهای خونی  و بافت اطراف مغز عمل میکند و با جلوگیری از ورود بسیاری دیگر از انواع مولکول ها به درون مغز از بافت عصبی ظریف مغز محافظت میکند. پروتئین GLUT1 گلوکز را بین سلولهای درون مغز به نام گلیا ( از سلولهای عصبی(نورون ها ) محافظت و نگه داری میکند) نیز انتقال میدهد. جهش های ژن SLC2A عملکرد پروتئین GLUT1 را کاهش داده  یا حذف میکند. داشتن مقدار کم پروتئین GLUT1 عملکردی ، میزان گلوکز قابل دسترس سلول های مغز را کاهش داده و رشد و عملکرد مغز را تحت تاثیر قرار میدهد.

الگوی توارث

این بیماری معمولا با الگوی اتوزومی غالب انتقال میابد . به این معنی که یک کپی از ژن تغییر یافته در هر سلول برای ایجاد بیماری کافی است. در حدود ٩٠ درصد موارد سندرم نقص GLUT1 از جهش های جدید ایجاد میشوند. این موارد در افراد بدون تاریخچه خانوادگی از بیماری ظاهر میشوند . در دیگر موارد ، فرد بیمار جهش را از والد بیمار خود به ارث میبرد. در تعداد کوچکی از خانواده ها ، سندرم نقص GLUT1 با الگوی اتوزومی مغلوب به ارث میرسد ، به این معنی که هر دو کپی ژن در هر سلول فرد بیمار دارای جهش میباشند. والدین افراد با بیماری اتوزومی مغلوب هر کدام یک کپی از ژن جهش یافته را حمل میکنند ، اما آنها معمولا علائم و نشانه های بیماری را ندارند.