در برابر کرونا ابتدا چه کسانی باید واکسینه شوند؟

مناطق مختلف جهان با همه گیری ویروس کرونا دست و چنجه نرم می کنند و در شرایط حاد قرار دارند ،بنابراین تعداد افراد درگیر با ویروس به شدت زیاد است و حتی بعد از تولید واکسن نیاز به اولویت بندی افراد برای استفاده از آن است این موضوع محققان را بر آن واداشته که به این مهم دست یابند که اولویت بندی های استفاده از واکسن باید بر چه اساسی باشد

یکی از تحقیقات در این زمینه از مرکز تحقیقات سرطان فرد هوچیسنون می باشد.

دانشگاه واشنگتن در آگوست 2020این تحقیقات را بر روی Preprintmed med RXIV منتشر شده است و یک دیدگاه در مورد واکسن شرح داده شده است.
کارایی واکسن در مورد سن بیماران نیز بسیار حائز اهمیت است.

محققان از یک ابزار مدل سازی ریاضی به همراه الگوریتم های بهینه سازی برای ترکیب اثر واکسن با دوز های مختلف استفاده کرده اند:

این امر به ساختن یک مدل 4 پارامتری منجر شده است.

مرگ و میر ها غفونتهای علامت دار بستری های ICU سن همگی جز طیف گسترده ای از این فرضیات هستند.

کودکان در معرض کمتری نسبت به میانسالان و کهنسالان قرار دارند در این گستردگی نیز میزان ماندگاری اثر واکسن باید مورد توجه قرار بگیرد .

در ابتدای این تحقیق دانشمندان 20 درصد میزان آلودگی و ایمنی طبیعی را در نظر گرفته اند.

پنج رده بندی سنی:

• 0-19 سال
• 20-49 سال
• 50-64 سال
• 65-74 سال
• و بالاتر از 75 سال

با ترکیب این موارد با اثر واکسن (VE) فرض شده است که می توان کلیه طیف ها را تحت پوشش قرارداد و همه گیری این بیماری را به طور قابل توجهی کنترول کرد .

VE  اثر بخشی واکسن اگر به صورت کم باشد تخصیص بهینه به گروهای پرخطر تعلق میگیرد استراتژی تخصیص بهینه برای کاهش نرخ مرگ و میر با VE بین 10 درصد تا 50 درصد یکسان است.

یعنی وقتی VE کم است افراد مسن ابتدا واکسینه شوند زیرا در معرض خطر بیشتری قرار دارند، اگر 35% یا بیشتر از جمعیت واکسینه شوند با درصد 50  بیش از نیمی از مرگ ومیر کاهش پیدا خواهد کرد.

VE بالا ،تغییر الگوهای تخصصی

هنگامی که VE  به 60 درصد یا بالاتر می رود،یک پدیده آستانه آشکار است.تخصیص بهینه هنوز گروههای پرخطر را (بالای 75 سال) در اولویت قرار می دهد.اما با افزایش پوشش ، تخصیص واکسیناسیون به گروهای انتقال بالا ( بین 20 تا 50 سال) تغییر می یابد.

این به این معناست که با VE  80 تا 100 درصد  نزدیک به 40 درصد از جمعیت باید واکسینه شوند زیرا 20 درصد جمعیت در این الگوی VE مصون هستند.

این امر موجب می شود که منحنی اپیدمی مسطح شود و میزان مرگ و میر به شدت کاهش یابد.جالب است که با VE درصد 60 نزدیک به 70 درصد افراد بهینه واکسیناسیون میشوند و در نتیجه همه گیری کنترل می شود.

تخصیص بهینه با اهداف متفاوت

نکته مهم دیگر بررسی تخصیص بهینه از نظر اقتصادی است و استراتژی این تخصیص در مواجهه با کمبود واکسن از همه مهم تر است.

به عبارت دیگر محققان  می گویند تخصیص بهینه واکسن برای عملکردهای مختلف هدف متفاوت است علاوه بر این ، بهینه سازی هدف موجب استفاده بهینه واکسن می شود.

یکی از محدودیت های این مطالعه تفاوت مورد انتظار در مصونیت مناطق مختلف جهان به دلیل تنوع همه گیری کرونا می باشد.

محققان در حال بررسی یک الگو مشابه هستند تا به گروهای مختلف اختصاص دهند.

رابطه روشهای تخصیص بهینه با پارامتر ها :

محققان به بررسی چگونگی عملکرد بهینه استراتژی های مربوط به پارامتر های کلیدی انتشار ویروس و روند عفونت طبیعی پرداختند.

یعنی آنها مقایسه کرده اند که اگر همه گروهای سنی به همان اندازه متفاوت از نظر عفونت مستعد باشد این بررسی چگونه کار می کنند.

آنها هیچ تغییر مهمی در استراتژی ها پیدا نکرده اند از آنجا که VE به 60 درصد افزایش می یابد و واکسن های بیشتری نیاز است تا کودکان نیز در این بهینه سازی مورد واکسیناسیون قرار گیرند.

در این اولویت بندی ها گروهای ناقل ویروس نیز بسیار مهم هستند چرا که با توجه به خاموش بودن علائم بیماری می توانند طیف گسترده ای را درگیر کنند.

نتیجه :

محققان استراتژی های بهینه را شناسایی کرده اند و خصوصیات بیشتری در مورد واکسن در حال شناسایست و مدل های پیچیده تر نیاز به هماهنگی های بیشتر دارند.

عوامل اجتماعی و اخلاقی باید در هر مدل بهینه سازی در نظر گرفته شود تا خطرات مالی و سیستماتیک زیان باز نباشد و این موارد مانع توزیع عادلانه واکسن نگردد.